SG & The Hallucinating Harmonists

Over The Hallucinating Harmonists

The Hallucinating Harmonists is een nieuwe onvergelijkbare groep van acht musici en een componist met speciaal aangepaste en verbouwde muziekinstrumenten, waarbij het mogelijk is om ogenblikkelijk in een andere stemming te spelen. Het effect van onder meer deze techniek is dat de luisteraar twijfelt aan zijn/haar muzikale begrip en tegelijkertijd permanent een nieuwe perceptie van muziek creëert. De groep zet het publiek namelijk op een geraffineerde maar plezierige manier op het verkeerde been door hen te desoriënteren met niet eerder gehoorde harmonische progressies, tegendraadse ritmiek en tempomodulaties. De wijze waarop luisteraars prettig gedesoriënteerd kunnen raken, door slechts hun muzikale verwachtingspatroon te ontregelen, is fascinerend. De groep speelt op een inventieve en originele manier met dit gegeven.
Hun optreden bestaat uit een reeks uiteenlopende originele muziekstukken van Sander Germanus die gebaseerd zijn op vernieuwende muzikale principes, met harmonieën die fris, desoriënterend, natuurlijk en verrassend klinken. Elk stuk is gemaakt in een geheel andere muziekstijl (en toch in hetzelfde idioom!), met invloeden van jazz, hedendaags, klassiek, fusion, ambient en avant-garde popmuziek. Tel daar de uitmuntende musici van The Hallucinating Harmonists bij op en een unieke ervaring is compleet.

. . . . Musici [terug]

De hallucinatoire groep bestaat uit Sander Germanus (compositie), Frank Anepool (trompet), Olivier Sliepen (altsaxofoon), Vitaly Vatulya (sopraan- en altsaxofoon), Ties Mellema (tenorsaxofoon), Anne Veinberg (keyboards), Melle Weijters (electrische gitaar) en Pieter van Lier (electrische basgitaar) en Peter Burgers (drums).

SANDER GERMANUS

Na decennia lang tegen de stroom opgeroeid te hebben is Sander uitgegroeid tot een pionier in microtonale muziek in Nederland en daarbuiten. Al in de jaren 90 begon hij met het componeren van hedendaagse muziek met kwarttonen. Maar het gebruik van kleine toonafstanden is nooit zijn doel geweest. Wat hem intrigeert is de wijze waarop luisteraars prettig gedesoriënteerd kunnen raken, door slechts hun muzikale verwachtingspatroon te ontregelen met specifiek gebruik van microtonen en andere vindingen, zoals op het gebied van tempo. Aangezien deze muziek zelfs verslavend kan werken is zijn motto al jaren: “You don't need drugs, just listen to my music!” De landelijke pers schreef onder meer: “Germanus is een expert op het gebied van microtonen, en niet zo'n klein beetje ook" en "hij schrijft stukken die nergens op lijken – en dat is voor de verandering een compliment." Sander begon zijn studie saxofoon in 1988 aan het Conservatorium van Amsterdam, waar hij in 1995 cum laude en met onderscheiding voor artistieke kwaliteiten zijn masterdiploma behaalde. Vanaf 1992 studeerde hij compositie aan het Conservatorium van Rotterdam, waar hij in 1998 met prijs afstudeerde. Na een zesjarige studie microtonaliteit werd hij in 2005 laureaat van het Orpheus Instituut te Gent. Sinds 2007 is hij artistiek leider van Stichting Huygens-Fokker. Hij componeerde muziek voor gerenommeerde ensembles en orkesten. Als initiator van The Hallucinating Harmonists schrijft hij alle muziek voor deze markante groep. www.germanus.eu

FRANK ANEPOOL

Frank behoort tot ‘s werelds beste baroktrompettisten en is een van de weinige personen die de baroktrompet zonder ventielen bespeelt, doordat hij zich jaren specialiseerde in de authentieke speelwijze op natuurtrompet; de trompet uit de tijd van Bach en Händel. Zijn veelzijdigheid komt tot uiting in de vele stijlen en ensembles waarin hij speelt. Zo was Frank vanaf 2007 trompettist in het Clazz Ensemble – dat zich net zo goed thuis voelde op het North Sea Jazz Festival als op de klassieke muziekpodia – bestaande uit twaalf musici uit de jazz- en de klassieke muziek met een eigenzinnig repertoire van gedurfde composities, messcherp uitgevoerde blazersmuziek, spetterende solo’s en groovende ritmes, waarbij muzikale grenzen elkaar overlapten. Frank Anepool studeerde moderne trompet bij Peter Masseurs in Amsterdam. Na het behalen van zijn master in 1996 studeerde hij baroktrompet bij Susan Williams in Den Haag. Naast zijn werk als trompettist is hij tevens dirigent. www.frankanepool.nl

OLIVIER SLIEPEN

Met zijn snelle vingers heeft Olivier verschillende concoursen gewonnen en als saxofoonsolist voor diverse orkesten en ensembles gestaan. Als altsaxofonist van het succesvolle Amstel Quartet heeft hij ruim 20 jaar ervaring met het geven van concerten over de hele wereld waarbij grenzen tussen jazz, klassiek, wereld- en popmuziek vervagen. Met dit kwartet heeft hij verschillende internationale prijzen gewonnen, zoals de Gaudeamus Competition 2006 en Concert Artists Guild 2006 in New York. En door zijn passie voor muzikaal avontuur neemt hij met hetzelfde gemak een Akai EWI ter hand. Olivier studeerde saxofoon bij Guy Goethals in Luxemburg en bij Arno Bornkamp aan het Conservatorium van Amsterdam, waar hij in 2004 een master met onderscheiding behaalde. Datzelfde jaar mocht hij via een Erasmus-uitwisselingsprogramma naar Claude Delangle van het Conservatoire de Paris. Hij is een lid van United Instruments of Lucilin in Luxemburg. www.oliviersliepen.com

VITALY VATULYA

Aangestormd uit Oost-Europa verovert Vitaly nu het Westen als saxofoonsolist. Met reeds een glansrijke saxofooncarrière op jonge leeftijd kwam hij naar Nederland om zijn laatste studiejaren te voltooien bij Arno Bornkamp aan het Conservatorium van Amsterdam. Vitaly is eerste prijswinner van de internationale saxofooncompetitie 'Marco Fiorindo' (Italië), de 'Delphic Games' (Rusland) en de internationale saxofoonwedstrijd in Nova Gorica (Slovenië) en geeft masterclasses op diverse plekken in de wereld. Als solist trad hij op met meerdere bekende symfonieorkesten in Europa. Als ensemblespeler is hij sinds 2022 de vaste sopraansaxofonist van het gerenommeerde Amstel Quartet en vormt hij samen met pianiste Maria Nemtsova het VitaDuo. Vitaly is ook een van de initiatiefnemers van het internationale liefdadigheidsproject 'Music for Peace', dat tot doel heeft concerten en masterclasses te geven in de post-conflictgebieden en nieuwe dimensies te brengen in het leven van mensen. www.vitalyvatulya.com

TIES MELLEMA

Ties, winnaar van de prestigieuze Nederlandse Muziekprijs, kan al terugkijken op een lange en indrukwekkende carrière als saxofonist, zowel nationaal als internationaal. Of het nu barokmuziek is van J.S. Bach of de extreme free jazz van zijn held John Coltrane, Ties probeert altijd de grenzen van de muziekdisciplines en de mogelijkheden op zijn instrument te verleggen. Hij zegt over zichzelf: "Ik doe geen stijlen; ik speel muziek. Geen klassiek, geen jazz, geen pop, maar elke muziek die mij aanspreekt en een echte uitdrukking van iets is. Ik ben vooral benieuwd naar de muziek die tussen de stijlen ligt.” Ties Mellema studeerde cum laude af aan het Conservatorium van Amsterdam bij Arno Bornkamp. Na zijn studie volgde Ties les bij de beroemde saxofonist Jean-Marie Londeix en cellist Anner Bijlsma. Twintig jaar lang speelde hij in het illustere Amstel Quartet, dat hij mede oprichtte, totdat hij vond dat het tijd was voor nieuwe uitdagingen in de muziek. Ties doceert saxofoon aan het Conservatorium van Tilburg. www.tiesmellema.nl

ANNE VEINBERG

De immer ontketende pianiste Anne Veinberg is actief als solist, improvisator en ensemble speler in binnen- en buitenland en heeft meerdere prijzen gewonnen. Haar repertoire omvat een breed scala aan stilistische invloeden. Zij is gespecialiseerd in het bespelen van toy piano's en de 96-toonspiano. Vanwege haar grote interesse voor nieuwe muziek heeft Anne talrijke werken in première gebracht en werkt zij samen met hedendaagse componisten, waaronder Felipe Ignacio Noriega, waarmee zij het duo Off<>zz (live coding en piano) vormt. Ze verkent graag het theatrale hedendaagse pianorepertoire en werken met live elektronica en/of live codering. Anne studeerde aan de Melbourne Conservatory of Music bij Ronald Farren-Price en het Conservatorium van Amsterdam bij David Kuyken, bij wie zij in 2012 haar master behaalde. Sinds 2015 is Anne bezig met haar promotieonderzoek aan het Orpheus Instituut waar zij zich richt op de interactie tussen live codering en pianospel. www.anneveinberg.com

MELLE WEIJTERS

Verslaafd aan muziek met meer dan 12 tonen in het octaaf is Melle een gitarist die zich alleen al om die reden onderscheid van anderen. Op zoek naar improvisatievrijheid begon hij ooit te experimenteren met fretloze gitaren. Dit leidde tot een diepe interesse in verschillende alternatieve stemmingssystemen die resulteerde in de ontwikkeling van zijn eigen microtonale gitaren. Met deze instrumenten speelt Melle op een intelligente en toch instinctieve wijze, met een tegendraadse kijk op de traditionele jazz. Melle studeerde jazzgitaar aan het Conservatorium van Maastricht. Hij studeerde in 2005 cum laude af en verwierf een sterke reputatie als moderne jazzspeler als lid van het Quintet van Carlo Nardozza. Naast zijn soloprojecten maakt hij sinds 2015 deel uit van de Bohlen-Pierce Clarinet Project-groep in Duitsland en sinds 2018 van het Kl-Ex Ensemble in België. Sinds januari 2013 is hij artistiek coördinator bij Stichting Huygens-Fokker, centrum voor microtonale muziek in Amsterdam. www.melleweijters.com

PIETER VAN LIER

Pieter is een doorgewinterde bassist die niet in een hokje te vatten is. Als contrabassist werd Pieter opgeleid aan het Sweelinck Conservatorium Amsterdam. Hij studeerde bij Hans Krul en vervolgde bij Peter Luit, Jean Paul Everts, Jim Schulz en verbreedde zijn horizon bij Frans van der Hoeven, Daniel Buono en Roberto Tormo. Zijn grote muzikale honger bracht hem bij orkesten als het Nederlands Ballet Orkest, Noord Nederlands Orkest, diverse orkesten van het MCO en artiesten als Tania Kross, Henk van Twillert en Tim Kliphuis. In de theaterwereld begeleidde hij Marijke Boon, Lenette van Dongen, Loes Luca, René Groothof en anderen. Hij was een vaste basis van groepen als Het Wereldorkest, Quinteto Bailongo en Cobla La Principal d’Amsterdam (met winnende prijzen zoals Premi Nacional Agusti Borgunyo). Pieter heeft ook bijgedragen aan de oprichting van een popschool in Mitrovica in Kosovo in samenwerking met Musicians without Borders en de Rockacademie Tilburg. www.pietervanlier.nl

PETER BURGERS

Rechter dan Peter kun je niet drummen, zelfs als er niet altijd recht gedrumd moet worden, zoals bij The Hallucinating Harmonists. Als muzikale duizendpoot kan Peter diverse instrumenten bespelen, maar het drumstel is zijn hoofdinstrument. Eind jaren tachtig begon hij zijn percussieopleiding aan de gerenommeerde jazzafdeling van het Hilversums Conservatorium. Hij speelde sindsdien in talrijke jazz en pop bands en hedendaagse muziek ensembles in de meest uiteenlopende muziekstijlen. Hij legde zich ook toe op het schrijven van hedendaagse gecomponeerde muziek, studeerde compositie bij Caroline Ansink en schreef composities voor o.a. het Delta Ensemble, het Koor Nieuwe Muziek, het Escher Kwartet en vele andere musici en ensembles. Naast een ervaren en bevlogen slagwerker is Peter ook rechter. www.peterburgers.nl

. . . . Instrumenten [terug]

Om het publiek vertrouwd te maken met een nieuwe klankwereld en de controle op een goede uitvoering hiervan te houden, was het van groot belang om speciale muziekinstrumenten te laten maken en te selecteren, zodat het spelen van de muziek met een zo groot mogelijk gemak gepaard zou gaan. In de zoektocht naar instrumenten die goed omgebouwd konden worden, die tevens in verschillende stijlen konden spelen én die het meest geschikt zouden zijn voor het realiseren van de muzikale ideeën van Sander, bedacht hij voor The Hallucinating Harmonists de niet-klassieke instrumentatie van trompet, sopraan-, alt- en tenorsaxofoon, gitaar, toetsenborden, elektrische basgitaar/cello en percussie/electronics; feitelijk de bezetting van een funkband. Om zijn muziek uit te voeren moesten meerdere instrumenten worden omgebouwd om makkelijk en virtuoos in een kwarttoonverlaagde stemming te kunnen spelen. Het gebruik van alternatieve grepen voor kwarttonen blijft echter ook belangrijk, aangezien deze ultrachromatisch makkelijker te gebruiken zijn. Hieronder een overzicht van de instrumenten.

* De kwarttoon sopraansaxofoon (Selmer SA II) is tussen 2001 en 2002 tot stand gekomen door saxofoonreperateur Paul Feldmann, naar een idee van Sander Germanus. Hij heeft het nieuwe mechaniek werkend gekregen door onder meer een bus in het mondstuk en een as en heftoets op de buis aan te brengen. Maar het was pas in 2004 dat de bekende saxofoonreperateur Nico Bodewes het geheel heeft verbeterd en goed werkbaar heeft gekregen door stemmingsschroeven aan te brengen waarmee gefinetuned kan worden, de heftoets te verbeteren en een 'vogeltje' te maken, zodat de balans van het instrument gewaarborgd kan worden. Het instrument kan met dit mechaniek in een handomdraai 50 cent worden verstemd. Met enkele aanpassingen aan het normale mechaniek kunnen alternatieve grepen (voor ultrachromatiek) ook beter gespeeld worden. Deze Selmer SA II sopraansaxofoon is overigens volledig verbouwd en kan daarom niet meer voorzien worden van een normaal mondstuk. Het instrument heet een 'Vertigo-sopraansaxofoon' en wordt bespeeld door Vitaly.

* De kwarttoon altsaxofoons (Selmer SA II) zijn in 2018 en 2019 ontwikkeld, gebaseerd op een eerder ontwerp voor de kwarttoon sopraansaxofoon, met één groot verschil: het mechaniek moest demontabel zijn waardoor de oorspronkelijke staat van het instrument in enkele minuten hersteld kon worden. Het idee van Sander was nu om het volledige mechaniek op de hals en mondstuk van de saxofoon aan te brengen. Met dit doel zijn er twee nieuwe Selmer altsaxofoon halzen aangeschaft en twee voor dit project geschikte nieuwe muntstukken. Een heftoets aan een koord kan op de buis van de saxofoon geschroefd worden. Gedurende twee jaar is saxofoonreperateur Nico Bodewes bezig geweest met het vervaardigen en verbeteren van het idee, met uiteindelijk een verbluffend resultaat. De 'Vertigo-altsaxofoons' worden bespeeld door Vitaly en Olivier.

* De kwarttoon tenorsaxofoon (Selmer SA II) is in 2020 gereed gekomen en is voortgekomen uit de ervaringen met het mechaniek voor de altsaxofoons. Er is echter wel een verschil. De slag die het mechaniek moet maken om een kwarttoon lager te kunnen spelen is groter dan bij een altsaxofoon en feitelijk twee keer zo groot als bij een sopraansaxofoon. Daarbij is het lastiger om het mechaniek op een kromme hals te plaatsen dan op een meer rechte hals zoals die van een altsaxofoon. Hierdoor moesten voor de constructie van het mechaniek toch weer creatieve oplossingen bedacht worden. De 'Vertigo-tenorsaxofoon' wordt bespeeld door Ties.

* De kwarttoontrompet (SG24) is in 2015 gebouwd door de gerenommeerde trompetbouwer Hub van Laar in Margraten. Vanaf enkele jaren daarvoor had hij de kwarttoontrompet al samen met een Libanese trompettist ontwikkeld. Anders dan de kwarttoontrompet van andere bouwers is dat het vierde ventiel niet met de pink van de rechterhand (wat de motoriek van de andere vingers in de war brengt) bespeeld hoeft te worden, maar met de wijsvinger van de praktisch werkloze linkerhand. Het vernuftige ontwerp werd echter op verzoek van Frank en Sander verder aangepast om de stemming van het instrument nog beter bij te kunnen sturen om zo qua toonhoogte flexibel te zijn in een ensemble. Het eindresultaat was een prachtige op maat gemaakte 'quartertone' trompet die uitstekend stemt met de saxofoons. De trompet wordt bespeeld door Frank.

* De JamKey C. (sound controller), ontwikkeld door Orla en MM49.pro, is een masterkeyboard dat in 2018 is aangekocht. Er kunnen relatief eenvoudig kwarttonen op gespeeld kunnen worden, doordat de twee geïntegreerde toetsenborden, met 73 toetsen en 61 toetsen, vlak tegen elkaar aangebouwd zijn, waardoor beide toetsenborden tegelijk met één hand kunnen worden bespeeld. De JamKey kwam in 2013 op de markt, maar beide firma's zijn rond 2016 failliet gegaan, wat het instrument direct een schaars collector's item maakt. Om licht te kunnen reizen wordt soms ook gebruik gemaakt van twee praktische lichtgewicht M-Audio Keystation MK3 keyboards die, in tegenstelling tot veel andere keyboards, recht boven elkaar geplaatst kunnen worden. De keyboards worden bespeeld door Anne.

* De harmonisch elektrisch gitaar is een instrument dat relatief dichtbij een conventionele gitaar staat (om het speelgemak zoveel mogelijk te behouden) maar op een belangrijk punt verschilt. Op de hals van de gitaar zijn een zes extra frets onder de (hoge) E, B, G en D-snaar aangebracht die het mogelijk maken om binnen een akkoord onder andere de 7de, 11de en 13de boventoon te spelen. Daarnaast kan er ultrachromatisch worden gespeeld binnen een octaaf en een kwart. Een groter bereik kan gerealiseerd worden door het gebruik van een pedaal dat de klank van de gitaar (via een laptop) een octaaf of ander interval transponeert. Met een tweede pedaal kan de gehele gitaar een kwarttoon verlaagd worden. De gitaar wordt bespeeld door Melle.

* Voor de aangepaste 5-snarige basgitaar is er een simpeler systeem opgezet, aangezien het instrument vaak eenstemmig speelt. Het instrument maakt gebruik van een pedaal, de POD HD500 van Line 6 (met twaalf pedaalknoppen, een volumepedaal en meer), die het instrument in zijn geheel een kwarttoon lager kan stemmen. Daarnaast is de extra vijfde snaar niet een lage B maar een E die een kwarttoon lager gestemd is. Deze kwarttoon verlaagde snaar is rood, net als de corresponderende rode noten in de partituren. Het toevoegen van vijf extra frets voor kwarttonen is in de nabije toekomst nog een extra optie. De basgitaar wordt bespeeld door Pieter.

NB. De sopraan- en tenorsaxofoon, de mondstukken en saxofoonhalzen met bijbehorend mechaniek voor twee altsaxofoons, de kwarttoontrompet, het JamKey toetsenbord, de gitaar, de basgitaar en de pedalen zijn alle eigendom van Sander's groep, zodat eventueel ook toekomstige invallers de instrumenten kunnen gebruiken.

. . . . Programma [terug]

COMING SOON: De spectaculaire première van 'The Pleasance of Disorientation' door Sander Germanus & The Hallucinating Harmonists tijdens het festival November Music 2023 in 's-Hertogenbosch | 11 november, van 20.45 tot 22.00 uur in de Club Zaal van de Verkadefabriek (Boschdijkstraat 45).
Dit duizelingwekkende muzikale optreden zal de wijze waarop men naar harmonieën luistert voor altijd veranderen. Op een geestige manier kan deze hallucinerende ervaring wellicht het best omschreven worden als 'het gevoel verdwaald te zijn in consonantie, alsof muziek een cirkel om de maan heeft gevlogen en vervormd is teruggekomen alvorens 't prettig ontregelde oor binnen te dringen'. Op het programma staan de volgende titels: Vertigo, Stretch Your Ear!, Jetties, Rock My Hammerfest, Bending Spoon, Launch, Dizzy en Amsterdam Trip.

. . . . Contact [terug]

Sander Germanus & The Hallucinating Harmonists, Amsterdam
info@harmonists.eu --- +31630118937 --- www.harmonists.eu

Met dank aan: Investeringsfonds Muziek (Buma Stemra) en festival November Music

copyright 2020 by SG&HH

HOME | OMHOOG